رابطه‌ی نهاد سیاسی و مذهبی در حکومت زندیه؛ دوره تعامل محدود

author

  • محمدعلی رنجبر
Abstract:

حکومت زندیه (1209-1163 ق) به ویژه در دوره کریم‌خان زند(1193-1163 ق.)، آرامش و استقرار کوتاهی در ایام فترت پس از صفویه محسوب می‌شود که توانست شیوه‌ای از کشورداری را به اقتضای شرایط موجود به اجرا بگذارد.مهمترین ویژگی این شیوه، تمایز در چگونگی رابطه‌ی دو نهاد سیاسی و مذهبی‌ نسبت به دوران صفویه و افشار بود که موضوع این بررسی است.در علل شکل‌گیری رابطه و تعامل محدود دو نهاد در این دوره، به نظر می‌رسد ضعف ساختاری آن دو نهاد مؤثر باشد؛ موردی که موجب شد شیوه‌ی سنتی فرمانروایی ایرانی با نظریه‌ی حق الهی حکومت برخلاف روال معمول امکان اجرای کامل نداشته باشد، بنابراین هر چند مبانی نظری حکومت تغییر نمی‌یابد، اما زمینه تعامل حداکثری دو نهاد نیز فراهم نمی‌شود.با این فرض، در پرتو بررسی مبانی نظری حکومت زندیه، نهاد سیاسی و نهاد مذهبی، رابطه‌ی محدود این دو نهاد در دوره‌ی زندیه، به ویژه ایام کریم‌خان زند، تبیین شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

رابطه ی نهاد سیاسی و مذهبی در حکومت زندیه؛ دوره تعامل محدود

حکومت زندیه (1209-1163 ق) به ویژه در دوره کریم خان زند(1193-1163 ق.)، آرامش و استقرار کوتاهی در ایام فترت پس از صفویه محسوب می شود که توانست شیوه ای از کشورداری را به اقتضای شرایط موجود به اجرا بگذارد.مهمترین ویژگی این شیوه، تمایز در چگونگی رابطه ی دو نهاد سیاسی و مذهبی نسبت به دوران صفویه و افشار بود که موضوع این بررسی است.در علل شکل گیری رابطه و تعامل محدود دو نهاد در این دوره، به نظر می رسد ...

full text

مشروعیت سیاسی در رویکردهای مذهبی حکومت ترکمانان قراقویونلو و آق‌قویونلو

در فاصله هجوم مغولان و فروپاشی خلافت بغداد تا ظهور حکومت صفوی، همچنان‌که سازمان سیاسی، ماهیت و شکل ساختاری پیشین خود را ازدست داد، مذهب رسمی این دستگاه نیز دچار بحران عمیقی شد و در پروسه‌ای نوین، نفوذ آن به‌لحاظ پدیدایی بستری جدید، هم در گستره اجتماعی و هم سیاسی کاهش یافت. در تقابل با مذهب تسنن، به‌تدریج تشیع و نحله‌های تصوف مجال رشد یافتند و از نفوذ اجتماعی گسترده‌ای بهره‌مند شدند و بر همین اس...

full text

اوضاع مذهبی ایران در دوره زندیه

شناخت اوضاع مذهبی و سیاست های مذهبی شاهان زندیه از مهمترین مسائل دوره فترت بین صفویه تا قاجاریه می باشد چرا که این دوره کوتاه مدت به مثابه میان پرده ای بین دو دوره مهم و حساس صفویه و قاجاریه محسوب می گردد وشناخت صحیح و دقیق این دو دوره به منزله فهم حوادث و رویدادهای و وضعیت کنونی ایران تلقی می گردد. به منظور شناخت و بازخوانی حوادث عصر زندیه لازم است مسائل مذهبی و نگرش حکومت زندیه به این مقوله ...

تعامل حیات فکری و سیاسی در دوره امویان

اندیشمندان در طول تاریخ، نقش مؤثری در حیات سیاسی جوامع داشته اند. به همین جهت حکومتگران با آگاهی از نقش و جایگاه مهم آنان، برای سهولت سلطه بر جامعه و کسب مقبولیت و مشروعیت، تعامل با اندیشمندان و همراه ساختن حیات فکری جامعه را با حکومت ضروری می­دانسته­ اند؛ امّا این تعامل دوجانبه همیشه به سود طبقه حاکم نبوده، بلکه گاهی تفکر گروهی از اندیشمندان در مقابله با حکومتگران، موجب تضعیف یا حتی سقوط آنان گ...

full text

تولید اسناد دیوانی در دورة زندیه در چارچوب تحولات سیاسی و اداری این دوره

اسناد دیوانی یکی از تولیداتمهم نظام دیوان‌سالاری­ و از منابع ارزشمند برای پژوهش در تاریخ تحول نظام­ اداری است. این ارزش و اهمیّت برای تحقیق دربارة دورانی همچون دورة زندیه که منابع و اطلاعات در خصوص نظام اداری آن با کمبود مواجه است، بیشتر می­شود. این پژوهش درصدد است تا ضمن ارائة نکاتی دربارة وضعیت ثبات سیاسی این دوران و تأثیر آن بر روند تولید اسناد دیوانی و نیز با اشاره به مفاد منابع تاریخی نگاشت...

full text

ساختار مذهبی ـ سیاسی مصر در دوره سقوط فاطمیان

خلافت فاطمیان، از نیمه دومِ سدۀ پنجم هجری، رو به افول نهاد. مطابق شواهد تاریخی، آغاز این انحطاط با خلافت «الآمر بأحکام الله»- سال 495 هجری- شروع شد و در سال 567 هـ. ق به پایان رسید. در طی این دوره، که مجموعاً هفتاد سال به طول انجامید، علل متعددی در سقوط فاطمیان نقش داشتند که این مقاله می‌کوشد با فراهم آوردن شناختی از ترکیب مذهبی جامعه مصر در این دوره، ابتدا به بررسی دو پدیدۀ «قدرت گرفتن مقام وزار...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 20  issue 5

pages  -

publication date 2010-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023